Diagnoza psychologiczna dziecka stanowi próbę wyjaśnienia czynników i mechanizmów psychologicznych wpływających na powstawanie zgłaszanych problemów oraz genezy tychże problemów. Służy poznaniu dziecka, jego możliwości rozwoju, zachowań, specyfiki trudności w funkcjonowaniu szkolnym, osobniczym, w relacjach rodzinnych, czy rówieśniczych. Określa udział czynników organicznych, środowiskowych i psychologicznych w powstawaniu i podtrzymywaniu się nieprawidłowych form zachowań i funkcjonowania. Może dotyczyć całości funkcjonowania psychicznego danej osoby np. inteligencja i osobowość lub jednego z elementów funkcjonowania człowieka np. dominujące potrzeby, system wartości.
Celem diagnozy jest określenie:
- poziomu funkcji poznawczych (intelekt) oraz funkcji percepcyjno-motorycznych dziecka
- osobowości
- specyficznych trudności w nauce – dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia – oraz zaburzeń typu dyslektycznego i wynikających z nieprawidłowych nawyków edukacyjnych
- ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w nauce u dzieci przedszkolnych
- dysharmonii rozwojowych u dzieci przedszkolnych
- zaburzeń emocjonalnych oraz trudności adaptacyjnych i zaburzeń neurotycznych
Na diagnozę składają się:
- wywiady przeprowadzane z rodzicami i z dzieckiem (na temat zaburzenia oraz na temat środowiska, w którym klient się wychowywał i tego, w którym funkcjonuje obecnie)
- czasem opinie od innych psychologów, nauczycieli
- karty wypisów ze szpitali – jeśli dziecko było hospitalizowane
- bezpośrednia obserwacja zachowania w gabinecie psychologicznym
- wykonanie specjalistycznych, wystandaryzowanych testów psychologicznych
i pedagogicznych, które służą do oceny rozwoju intelektualnego, poznawczego, emocjonalnego, społecznego i językowego dziecka
W naszej poradni diagnozę dziecka prowadzi psycholog – diagnosta. Bardzo często kilku dodatkowych specjalistów (pedagog, psychoterapeuta, logopeda) jest włączonych do diagnozy, w celu zapewnienia jej jak największej rzetelności i przygotowania optymalnego planu pracy z dzieckiem i jego rodziną.
Po diagnozie następuje omówienie jej wyników, podczas którego klient otrzymuje informację na temat problemów w codziennym funkcjonowaniu oraz na temat swoich zasobów – mocnych stron, na których może się oprzeć w procesie terapii. Diagnosta proponuje również odpowiednie formy pomocy terapeutycznej.
W przypadku młodszych dzieci na omówienie diagnozy zapraszani są rodzice. W przypadku młodzieży omówienie następuje zarówno z zainteresowanymi, jak i z ich rodzicami. Chęć przeprowadzenia diagnozy należy potwierdzić podpisując zgodę na badanie diagnostyczne – wymagana jest zgoda zarówno rodzica, jak i nastolatka.
Czas trwania całej diagnozy psychologicznej to, na ogół, ok. 120-150 minut.
